Thương hiệu giữ vai trò quan trọng trong việc củng cố vị thế của doanh nghiệp trong tâm trí khách hàng. Một thương hiệu mạnh mẽ không chỉ thu hút khách hàng mới mà còn tạo dựng niềm tin, khiến họ trở thành khách hàng trung thành. Vì vậy, xây dựng chiến lược định vị thương hiệu ngày càng có ý nghĩa chiến lược và là yếu tố then chốt cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Vậy, định vị thương hiệu là gì? định vị thương hiệu bao gồm những gì? Làm thế nào để định vị thương hiệu? hãy cùng Business Up khám phá sâu hơn trong bài viết dưới đây!
Định vị thương hiệu là gì?
Theo Philip Kotler, định vị thương hiệu là một chuỗi hoạt động nhằm xác lập cho sản phẩm và thương hiệu một vị trí cụ thể trong tâm trí khách hàng, so với các đối thủ cạnh tranh. Đồng quan điểm, Marc Filser cho rằng định vị thương hiệu là nỗ lực để xây dựng một hình ảnh độc đáo cho sản phẩm, dễ dàng nhận diện và ghi nhớ trong tâm trí người tiêu dùng. Nói cách khác, đó là điều mà doanh nghiệp mong muốn khách hàng liên tưởng mỗi khi họ nghĩ đến thương hiệu. Tương tự như con người cần có vị thế xã hội để được công nhận, thương hiệu cũng cần được định vị để khẳng định giá trị và tầm ảnh hưởng của mình trên thị trường.
Mục tiêu của việc định vị thương hiệu là tạo ra hình ảnh độc nhất, giúp phân biệt thương hiệu đó với các đối thủ khác. Dù ở bất kỳ hình thức nào, thương hiệu cần có những đặc điểm nổi bật, giúp khách hàng dễ dàng nhận diện và phân biệt với các sản phẩm tương tự. Quá trình định vị thương hiệu nên bắt đầu từ giai đoạn thiết kế nhãn hiệu và xây dựng thương hiệu.
Định vị thương hiệu của doanh nghiệp
Tầm quan trọng của định vị thương hiệu
Trong thị trường cạnh tranh khốc liệt, định vị thương hiệu đóng vai trò thiết yếu giúp doanh nghiệp nổi bật. Hãy tưởng tượng trong một đám đông biểu diễn toàn người mặc đồ đen, nếu có một người mặc đồ đỏ thì sự chú ý sẽ tự nhiên hướng đến người đó. Tương tự, để thu hút sự quan tâm từ khách hàng, thương hiệu cần sở hữu những giá trị độc đáo và có nét riêng khó quên trong tâm trí người tiêu dùng. Trong bối cảnh hiện nay, người tiêu dùng tiếp nhận một lượng thông tin khổng lồ mỗi ngày và thường chỉ lưu giữ những thương hiệu có tính đặc biệt hoặc khác biệt rõ ràng so với số đông.
Định vị thương hiệu không chỉ là việc làm nổi bật sản phẩm mà còn tạo ra một hình ảnh riêng biệt so với các đối thủ trong cùng lĩnh vực. Điều này không chỉ giúp sản phẩm thu hút khách hàng mà còn xây dựng nên một kết nối cảm xúc sâu sắc. Khi khách hàng liên tục gặp và trải nghiệm thương hiệu một cách tích cực, họ sẽ dần gắn bó với thương hiệu và có xu hướng lựa chọn sản phẩm của doanh nghiệp trong những lần mua sắm tiếp theo.
Một chiến lược định vị thương hiệu hiệu quả còn giúp thương hiệu đạt được “độc quyền trong nhận thức” của khách hàng – nghĩa là khi nghĩ đến một sản phẩm hoặc dịch vụ, khách hàng sẽ nhớ ngay đến thương hiệu của doanh nghiệp. Điều này không chỉ củng cố lòng trung thành của khách hàng mà còn tạo nên một vị thế vững chắc, giúp thương hiệu tồn tại bền vững trước những biến động của thị trường và cạnh tranh. Khi định vị thương hiệu đã thành công, doanh nghiệp sẽ không chỉ nổi bật mà còn có được sự công nhận, yêu mến từ khách hàng – yếu tố cốt lõi giúp doanh nghiệp phát triển lâu dài.
Tầm quan trọng của định vị thương hiệu trong marketing
Phương pháp định vị thương hiệu hiệu quả
Ngày nay, xây dựng chiến lược định vị thương hiệu kết hợp cùng chiến lược Marketing là cách để doanh nghiệp tạo nên sự khác biệt rõ ràng. Trước khi triển khai, cần có kế hoạch cụ thể, phù hợp với thị trường và tiềm lực của doanh nghiệp. Dưới đây là 9 chiến lược định vị thương hiệu phổ biến mà bạn có thể tham khảo:
Định vị qua chất lượng
Chiến lược định vị qua chất lượng tập trung vào việc duy trì và không ngừng cải tiến chất lượng sản phẩm, tạo nên một cam kết bền vững với khách hàng. Tuy quá trình này đòi hỏi thời gian để khách hàng kiểm chứng, nhưng khi đã đạt được lòng tin, thương hiệu sẽ được khách hàng ghi nhận và ủng hộ lâu dài. Ví dụ: Thương hiệu Nokia từng được biết đến với chất lượng bền bỉ của điện thoại, dù ngày nay không còn phổ biến trên nhiều thị trường, nhưng sự nổi tiếng về độ bền vẫn ghi dấu ấn mạnh mẽ.
Định vị qua chất lượng
Đọc thêm: Inbound Marketing là gì? Phân biệt Inbound và Outbound
Định vị qua giá trị
Với chiến lược này, thương hiệu tập trung vào những giá trị tinh thần và cảm xúc đặc biệt mà sản phẩm có thể mang lại cho khách hàng, vượt trên nhu cầu sử dụng cơ bản. Các thương hiệu thời trang cao cấp như Louis Vuitton hay Chanel không chỉ cung cấp quần áo hay phụ kiện mà còn đại diện cho đẳng cấp và phong cách sống sang trọng. Điều này khiến khách hàng không chỉ mua sản phẩm mà còn gắn bó với một phong cách sống và một thương hiệu mang lại sự khác biệt.
Định vị qua giá trị
Định vị qua tính năng
Tập trung vào tính năng độc đáo của sản phẩm là cách các doanh nghiệp công nghệ, đặc biệt trong ngành di động, thường áp dụng để thu hút khách hàng. Tuy nhiên, tính năng sản phẩm dễ bị sao chép hoặc vượt qua khi công nghệ phát triển, nên các công ty theo chiến lược này phải liên tục cải tiến và ra mắt sản phẩm mới để duy trì sức hút trên thị trường.
Định vị qua mong ước
Chiến lược này hướng đến việc khơi dậy những mong muốn sâu thẳm của khách hàng và xây dựng hình ảnh thương hiệu xung quanh những mong ước đó. Chẳng hạn, KitKat đã thành công với thông điệp “Nghỉ giải lao, xơi KitKat,” tạo ra một liên kết dễ nhớ mỗi khi khách hàng có nhu cầu thư giãn. Thương hiệu trở thành “bạn đồng hành” trong những khoảnh khắc nghỉ ngơi, để lại ấn tượng lâu dài.
Định vị qua mong ước
Định vị qua các vấn đề, giải pháp
Các doanh nghiệp dược phẩm thường sử dụng chiến lược định vị này bằng cách định vị sản phẩm của họ như một giải pháp cho các vấn đề sức khỏe phổ biến. Panadol, chẳng hạn, đã thành công với thông điệp “Giảm đau, hạ sốt, không gây buồn ngủ,” nhấn mạnh vào lợi ích cụ thể, rõ ràng giúp khách hàng dễ dàng liên tưởng sản phẩm với nhu cầu của họ.
Định vị qua các vấn đề, giải pháp
Định vị dựa vào đối thủ cạnh tranh
Một số thương hiệu chọn cách so sánh trực tiếp với đối thủ để làm nổi bật sản phẩm của mình. Chẳng hạn, OMO từng quảng cáo rằng sản phẩm của họ làm sạch hiệu quả hơn nhiều so với các loại bột giặt khác. Tuy nhiên, cần cẩn trọng khi sử dụng chiến lược này, vì nếu so sánh không khéo léo, thương hiệu có thể bị xem là quá khích hoặc không trung thực, từ đó ảnh hưởng xấu đến hình ảnh.
Định vị dựa vào đối thủ cạnh tranh
Định vị qua cảm xúc
Khai thác cảm xúc của khách hàng là một chiến lược rất mạnh mẽ để xây dựng sự gắn kết. Baemin là một ví dụ điển hình, khi sử dụng phong cách truyền thông gần gũi, thân thiện, tạo cảm giác thân thuộc cho khách hàng. Cách tiếp cận này giúp khách hàng không chỉ sử dụng dịch vụ mà còn cảm thấy thiện cảm và kết nối hơn với thương hiệu.
Định vị qua cảm xúc
Định vị dựa vào trải nghiệm mua hàng
Chiến lược này tập trung vào quá trình và trải nghiệm của khách hàng trong suốt hành trình mua sắm. Dịch vụ chăm sóc chu đáo tại Thế Giới Di Động là ví dụ tiêu biểu: khách hàng được phục vụ tận tình từ lúc vào cửa hàng cho đến khi nhận sản phẩm và cả sau bán hàng. Đặc biệt trong thương mại điện tử, trải nghiệm mua sắm càng phải tối ưu, từ giao diện mua hàng đến thanh toán nhanh chóng. Sử dụng nền tảng như Magento giúp thương hiệu quản lý trải nghiệm khách hàng hiệu quả hơn.
Định vị dựa vào trải nghiệm mua hàng
Định vị dựa trên công dụng
Chiến lược này tập trung vào tính ứng dụng cao của sản phẩm, giúp người tiêu dùng hiểu ngay lợi ích mà sản phẩm đem lại. Chẳng hạn, sơn Nippon với thông điệp “Sơn đâu cũng đẹp” đã nhanh chóng khắc sâu vào tâm trí khách hàng về độ tin cậy và tính thẩm mỹ của sản phẩm.
Xem thêm: Phân tích thị trường là gì? Quy trình phân tích thị trường
Quy trình xây dựng chiến lược định vị thương hiệu thành công
Các bước định vị thương hiệu cần đảm bảo phù hợp với mục tiêu và định hướng phát triển lâu dài của doanh nghiệp, bởi các chiến lược định vị ban đầu sẽ tác động sâu rộng đến quá trình phát triển về sau. Dưới đây là 5 bước chi tiết trong quy trình xây dựng chiến lược định vị thương hiệu:
Bước 1: Xác định khách hàng mục tiêu
Xác định đối tượng khách hàng mục tiêu là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong việc xây dựng chiến lược định vị thương hiệu. Để thực hiện, doanh nghiệp cần phác thảo rõ ràng nhóm khách hàng chính sẽ sử dụng sản phẩm hoặc dịch vụ của mình. Điều này bao gồm việc hiểu chi tiết về nhu cầu, mong muốn và đặc điểm nhân khẩu học như độ tuổi, giới tính, thu nhập, hành vi mua sắm và lối sống của khách hàng. Việc xây dựng chân dung khách hàng rõ ràng giúp doanh nghiệp dễ dàng định hình thông điệp và hình ảnh thương hiệu, sao cho thương hiệu gần gũi và phù hợp nhất với nhóm khách hàng này.
Xác định khách hàng mục tiêu
Bước 2: Phân tích và tìm hiểu đối thủ cạnh tranh
Hiểu rõ đối thủ cạnh tranh là yếu tố không thể thiếu khi định vị thương hiệu. Nghiên cứu kỹ các đối thủ trong ngành giúp xác định điểm mạnh, điểm yếu và cách họ tương tác với khách hàng. Điều này giúp doanh nghiệp phát hiện các cơ hội tiềm năng để nổi bật so với đối thủ. Đồng thời, việc phân tích này cũng có thể mang đến những bài học và chiến lược hữu ích từ đối thủ thành công, giúp tối ưu hóa và làm nổi bật điểm khác biệt của mình trên thị trường.
Bước 3: Nghiên cứu sâu về của sản phẩm
Trong bước này, doanh nghiệp cần đánh giá kỹ các thuộc tính và yếu tố nổi bật của sản phẩm, từ chất lượng, tính năng đến lợi ích độc đáo mà sản phẩm mang lại cho người dùng. Những đặc điểm này sẽ giúp doanh nghiệp tìm ra điểm bán hàng độc nhất (USP) – yếu tố chính tạo nên sự khác biệt cho thương hiệu trên thị trường. Ngoài ra, các đặc tính bổ trợ khác của sản phẩm cũng cần được khai thác để làm nổi bật ưu điểm cạnh tranh, giúp sản phẩm trở nên hấp dẫn và đáng tin cậy hơn trong mắt khách hàng.
Nghiên cứu sâu về sản phẩm
Bước 4: Xác định phương pháp định vị phù hợp với doanh nghiệp
Dựa trên những thông tin và phân tích từ các bước trước, doanh nghiệp nên chọn phương pháp định vị phù hợp với mục tiêu dài hạn và đặc điểm kinh doanh. Có nhiều phương pháp định vị, bao gồm định vị dựa trên giá trị, chất lượng, trải nghiệm khách hàng, hoặc phong cách sống của người tiêu dùng. Việc lựa chọn phương pháp cần linh hoạt và phù hợp với thế mạnh của doanh nghiệp để đảm bảo thương hiệu có chỗ đứng rõ ràng và khác biệt trên thị trường.
Xác định phương pháp định vị phù hợp với doanh nghiệp
Bước 5: Định vị thương hiệu
Đây là bước quyết định thành công của chiến lược định vị. Doanh nghiệp có thể sử dụng sơ đồ định vị thương hiệu để hiểu rõ vị trí hiện tại của mình trong mối quan hệ với các đối thủ cạnh tranh và cách mà khách hàng nhìn nhận thương hiệu. Dựa trên đó, triển khai các chiến dịch truyền thông với thông điệp rõ ràng, dễ nhớ và gây ấn tượng mạnh, nhằm củng cố hình ảnh thương hiệu trong tâm trí khách hàng.
Xem thêm: Target Audience là gì? Hướng dẫn xác định Target Audience
Ví dụ về định vị thương hiệu của các thương hiệu hàng đầu hiện nay
Trong thế giới kinh doanh cạnh tranh khốc liệt hiện nay, việc định vị thương hiệu đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng hình ảnh và tạo sự khác biệt trên thị trường. Các thương hiệu hàng đầu đã khéo léo áp dụng những chiến lược định vị độc đáo để không chỉ thu hút khách hàng mà còn tạo dựng lòng trung thành lâu dài. Dưới đây là một số ví dụ về định vị thương hiệu điển hình như Vinamilk, Coca-Cola cho đến Apple, đã thành công trong việc khẳng định vị thế và giá trị của mình thông qua các chiến lược định vị thương hiệu hiệu quả.
Định vị thương hiệu của Vinamilk
Vinamilk đã xây dựng hình ảnh “sữa tươi số 1 Việt Nam” thông qua cam kết mang đến sản phẩm sữa tươi chất lượng cao, an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng. Chiến lược định vị của Vinamilk không chỉ xoay quanh sản phẩm mà còn bao gồm các chương trình tham quan thực tế nhà máy sản xuất và trang trại bò sữa. Điều này không chỉ giúp người tiêu dùng tin tưởng hơn vào nguồn gốc và quy trình sản xuất mà còn tạo cơ hội cho Vinamilk củng cố niềm tin thương hiệu, khiến khách hàng thêm tin tưởng và tự hào khi lựa chọn sản phẩm.
Định vị thương hiệu của Vinamilk
Định vị thương hiệu của Coca-Cola
Coca-Cola đã thành công trong việc định vị thương hiệu của mình như một “người bạn đồng hành” trong các khoảnh khắc hàng ngày với chiến dịch “Taste Sensation – uống cùng cảm xúc.” Thương hiệu truyền tải thông điệp về sự kết nối và những cảm xúc tích cực, tạo ra những giây phút vui vẻ và thư giãn thông qua trải nghiệm thưởng thức Coca-Cola. Nhờ vậy, Coca-Cola không chỉ là một loại nước giải khát mà còn trở thành một phần trong những khoảnh khắc đáng nhớ của người tiêu dùng trên khắp thế giới.
Định vị thương hiệu của Coca-Cola
Định vị thương hiệu của Apple
Apple khác biệt với các thương hiệu khác bằng việc xây dựng hệ sinh thái khép kín, trong đó các thiết bị và sản phẩm của Apple có thể dễ dàng kết nối và tương tác lẫn nhau, từ iPhone, iPad, đến MacBook và Apple Watch. Chiến lược này tạo nên một sự liên kết chặt chẽ, mang lại cho người dùng trải nghiệm mượt mà, tiện lợi mà khó có sản phẩm nào khác thay thế được. Apple cũng nổi tiếng với thiết kế tinh tế, hiệu năng mạnh mẽ và bảo mật cao, giúp thương hiệu duy trì vị trí độc đáo, gắn kết với người dùng lâu dài, xây dựng một cộng đồng trung thành với sản phẩm của mình.
Định vị thương hiệu của Apple
Phát triển chiến lược định vị thương hiệu sẽ giúp doanh nghiệp ghi dấu ấn tích cực trong tâm trí khách hàng, từ đó tạo ra một nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài. Để tối ưu hóa chiến lược định vị thương hiệu và đạt được kết quả tốt nhất, hãy liên hệ với Business Up để được tư vấn về dịch vụ xây dựng chiến lược marketing phù hợp với doanh nghiệp của bạn. Hãy theo dõi Business Up để khám phá thêm nhiều thông tin bổ ích về thương hiệu nhé!
>>> Có thể tham khảo thêm:
